Reportaż jest niekoniecznie dobrze znaną i oczywistą formą wypowiedzi. Dlatego dla wszystkich tych, którzy chcieliby wziąć udział w naszym Ogólnopolskim Konkursie na Reportaż “Mam Muzykę…”, a nie bardzo wiedzą od czego zacząć, przygotowaliśmy kilka wskazówek.
Reportaż to opowiadanie o tym, co rzeczywiście miało miejsce i co, dla jakiejś społeczności, ma znaczenie aktualne. Istotą reportażu jest podtrzymywanie relacji społecznych. Powinien on być mitotwórczy – dawać odbiorcom poczucie sensu. Reportaż to pisanie (opowiadanie) o rzeczach, które wspólnie dla wszystkich są ważne.
Podstawowe funkcje reportażu:
– służy głównie do zapisu świata;
– pomaga ludziom zaadoptować się w społeczeństwie.
Kryteria dobrego reportażu (jakie pytania warto sobie postawić przed przystąpieniem do tworzenia reportażu i na co zwrócić uwagę):
– ilu ludzi to zainteresuje?
– czy mam scenę / informację, o której tylko ja mogę opowiedzieć?
– język i forma (czas teraźniejszy, opis “dziania się”; możesz opowiadać o przeszłości, by lepiej wytłumaczyć teraźniejszość, ale pamiętaj, żeby w swojej opowieści wrócić to “tu i teraz”);
– obiektywizm i prawda;
– rozróżnienie: temat a pomysł. (Gdy znajdziesz temat na dobry reportaż, zastanów się jak go najlepiej przedstawić. Reportaż jest wbrew pozorom bardzo elastyczną formą i dopuszcza różne eksperymentalne rozwiązania formalne).
Jakie pułapki mogą na Ciebie czekać?
Tworząc reportaż można bardzo łatwo odbiec od jego gatunkowo czystej postaci. Najczęściej zbacza się w dwóch kierunkach: ku wspomnieniom i ku relacji. Zatem unikaj:
– wspomnień – pisz w pierwszej osobie, ale nie pisz pamiętnika;
– suchej relacji – nie myśl o reportażu jak o telewizyjnym newsie relacjonującym co się wydarzyło, nie ograniczaj się do suchych faktów, spróbuj dostrzec w nich głębsze znaczenie i opisz je tak, żeby czytelnicy dojrzeli tę głębie, to drugie dno przedstawionego tematu. Przykładowo: relacjonując bójkę uliczną pisz o odwadze albo o strachu, opisując wakacyjny wypad pisz o wolności albo tęsknocie, spisując wspomnienia babci uczyń z niej bohaterkę, która zmienia świat.
Jeśli potrzebujesz inspiracji.
Przykłady reportaży literackich możesz znaleźć w naszym Portalu Reportażystów FARKA.press. Oto kilka z nich:
- „Porażka Chamonix” Aleksandra Ewa Furtak
- „Drugie Pokolenie – młodzi Grecy opowiadają o rodzicach i doświadczeniu bycia dzieckiem imigrantów” Małgorzata Jahns
- „Kolonia” Dawid Pych
Przykłady dobrych reportaży radiowych znajdziesz na przykład na stronie Studia Reportażu i Dokumentu Polskiego Radia czy Radia 357. Polecamy również, opublikowany w Portalu FARKA.press reportaż „Dzika impreza” Pauliny Kopeć.
Inspiracją do napisania reportażu o muzyce mogą być również reportaże wyróżnione w poprzednich edycjach Ogólnopolskiego Konkursu na Reportaż „Mam Muzykę…”:
- “Na werbel marsz!” Marta Wójtowicz
- „Muzycy na dwie zmiany” Dorota Meszka
- „Śmierć, Szatan i Biblia, czyli opowieści o zakochanych w Chaosie” Nina Marszałek
- „Z dystansem, czyli jak się bawić w czasie pandemii” Katarzyna Latała
- „Kromer Biecz Festival 2019 albo: Jak przetrwałem sześć dni żywiąc się wyłącznie muzyką” Grzegorz Majcher
- „Mam muzykę we krwi. Cztery struny świata” Zuzanna Orzechowska
A w razie pytań i wątpliwości zawsze można do nas napisać: biuro(at)farka.com.pl.
